ساختار بصری رنگ در طراحی لباس

شناخت ساختار بصری رنگ، در طراحی لباس امری بسیار حائز اهمیت است، و طراحان لباس حرفه‌ای باید با این خصوصیات و اصطلاحات رنگی مختلف و کاربرد آن‌ در لباس آشنا باشند. در این مقاله به ساختار بصری رنگ و اصطلاحات رنگ شناسی تخصصی لباس می پردازیم. امیدواریم مورد توجه شما عزیزان قرار بگیرد.

در قرن حاضر تمامی رشته های هنری با سرعت شگفت انگیزی رشد یافته و روز به روز بر تنوع و خالقیت موجود در آنها و در نتیجه تخصصی شدن آنها افزوده می شود. هنر، ره آورد خالقیت و زیبایی است از اینرو آثار هنری با آثار و دستاوردهای جاری و متداول بشر متفاوت بوده و با ابتکار همراه است.

سیستم رنگ یک روش مؤثر است برای مرتب سازی رنگها، سیستمهای رنگ نمایش دهندۀ دو بعد در رنگها هستند. یکی نمایش حرکت تدریجی رنگها به سمت رنگ سفید و سیاه و دیگری نمایش جریان تبدیلی رنگها با یکدیگر، در هر دو بعد تصاعدی، وجود دارد.

3خصوصیتی که یک سیستم رنگی خوب باید داشته باشد.

اول آنکه یک سیستم رنگی باید برای نمایش رنگها، تمام مواد به طور استاندارد رنگ شوند.

دوم آن که تمام رنگها باید به طور پیوسته مرتب و کدگذاری شوند.

سوم آن که فواصل گام رنگها باید یکسان بوده و یک پارچگی بر آنها حاکم باشد.

2 اصطلاح مهم که در مورد ساختار بصری رنگ باید بدانید.

این دو اصطلاح عبارتند از: خصوصیات ظاهری رنگ ( کاراکتر رنگ) و درجه ی پر رنگی و کم رنگی رنگ ( تون‌ )

وقتی از کاراکتر رنگ صحبت می کنیم،وضعیت و چگونگی مکان و مؤقعیت آن در دایره رنگی یا کره‌‌ی رنگی مشخص می گردد.

رنگهای خالص و بدون ترکیب، یا اینکه تمام رنگهایی که بعد از ترکیب با هم به وجود می آیند، هر یک دارای حالت و نمود جداگانه ای هستند.

به عنوان مثال: رنگ سبز بعد از ترکیب با رنگهای زرد، نارنجی، قرمز،یا بنفش، آبی، سفید و سیاه، هر کدام دارای حالتی خاص و جلوه ای متفاوت هستند.

هم چنین، هروقت از میزان سیاهی و سفیدی یا به عبارت دیگر تاریکی و روشنی رنگی صحبت می کنیم، باید در باره مقدار پررنگی و کم رنگی آن قضاوت نمائیم و به درجه و میزان رنگ (Tone) آن اشاره نمائیم. این حالت رنگی از دو طریق حاصل می شود، یکی ترکیب آن با سفید، سیاه یا خاکستری؛ و یا ترکیب با رنگهای دیگر( رنگهای کروماتیک) که با شدّتهای متفاوت به وجود می آید.

سایه، رنگ و تن: و تفاوت بین این اصطلاحات رنگ

دسته بندی رنگها

در ساختار بصری رنگ، رنگ را بر اساس ماهیت، به دو‌­‌ دسته تقسیم می‌کنند:  رنگهای فام دار، یاکروماتیک و رنگهای بی فام، یا آکروماتیک اصطلاح “کروما” هم به معنی رنگ می باشد.

 رنگ فام دار (Chromatic Color) رنگ بی فام (Achromatic Color)

“فام” یا ته رنگ که اصطلاحاً به آن” Hue” یا همان کیفیت رنگین بودن رنگ ، هم گفته می شود. جزء اولین ویژگی و

نشانۀ رنگ است که به نوعی، رنگ پایه  هم محسوب می شود، مثل آبی، سبز، قرمز، نارنجی، زرد و بنفش.”خلوص رنگ ” که اصطلاحاً به آن شدت یا اشباع رنگ، یا کروما هم گفته می شود، از این گزینه برای شدت و ضعف رنگ استفاده می شود کم رنگی و پررنگی بستگی به اضافه شدن رنگ خاکستری، سفید یا سیاه ویا مکمل آن رنگ دارد.

ارزش رنگی که اصطلاحاً به آن (Value) هم گفته می شود، که به معنی مقدار رنگی، روشنایی و درخشندگی هم می باشد.

ارزش رنگی به نسبت روشنی و تیرگی یک رنگ مربوط می شود.

رنگ، زندگی است. زیرا دنیای بدون رنگ، مرده است. همانطور که شعله، نور ایجاد می کند، نور هم رنگ را به وجود می آورد. رنگها زادۀ نورند و نور مادر آنهاست.

رنگهای کروماتیک یا آکروماتیک

به رنگهای فام داری که دارای ماهیت رنگی هستند و می توانند یک نامی را به خود اختصاص دهند رنگهای کروماتیک می گویند.

به رنگهای بی فام، که ماهیت رنگی ندارند، مانند سیاه، سفید، خاکستری و مابین این دو، رنگهای آکروماتیک می گویند.

 رنگهای بی فام به تنهایی سردی و گرمی را القا نمی کنند بلکه در کنار رنگ‌های سرد و یا گرم هست که ماهیت حرارتی پیدا می کنند.

والر یا (ارزش رنگی) چیست؟

در مبانی بصری رنگ، به نسبت روشنی و تیرگی، و قدرت و حرارت یک رنگ والر می گویند.. برای مثال، رنگ خرمایی، قرمزی است با ارزش رنگی پایین، زیرا تیره تر است و رنگ صورتی، قرمزی است دارای ارزش رنگی بالا زیرا روشن است. با تغییر تونالیته، تغییر والر نیز ایجاد می شود. و یا به عبارتی دیگر مقدار نوری که از رنگ ها منعکس می شود.

ارزش رنگی تجربه‌ای است ذهنی که بر اساس تیرگی یا روشنی محیط اطراف آن تغییر می کند.

تونالیته یا تون رنگی چیست؟

در مبانی بصری رنگ، به درجات تیرگی و روشنی یک رنگ تون یا تونالیته می گویند

تاثیر‌ کلی رنگ در یک اثر هنری را آنالیت می‌گویند به طور مثال زمانی که رنگ سبز و تنوع های آن بر یک تابلو حاکم است گفته می‌شود دنیای تابلو تنالیته سبز دارد.

میانه های رنگی دورنگ همجوار

در مبانی بصری رنگ، به رنگهایی گفته می شود که در چرخه رنگ مابین دو رنگ همجوار قرار دارند.

مانند نارنجی که میان قرمز و زرد است.

میانه های رنگی دو رنگ غیر همجوار

به رنگهایی ترکیبی گفته می شود  که از ترکیب دو رنگ غیر همجوار مانند رنگ های قرمز و سبز،  درست می شوند.

میانه های رنگی تیره و روشن

در میانه های رنگی تیره و روشن یک رنگ از لحاظ تیرگی و یا روشنی در میانه قرار می‌گیرد و طرفین آن از درجه های متفاوت از همان رنگ وجود دارد.

تعریف فام یا ته رنگ

وقتی واحد های رنگی، از رنگی به رنگ دیگر قابل تغییر باشند فام می‌گویند که شامل تاریکی و روشنایی قدرت و صفت رنگ است.

دسته بندی رنگها از نظر درجه حرارت

دردایره رنگ، از نظر درجه حرارت رنگی سه دسته رنگ وجود دارد.

رنگ های گرم، سرد و نسبی

تن رنگی یا مایه رنگی چیست؟

منظور از تن رنگی، تنالیته مسلط در کار ما و یا همان تنوع رنگی که از یک رنگ سرد یا گرم مسلط در اثر هنری به دست می آید.

رنگهای گرم و سرد

رنگهای گرم تداعی‌گر گرما و حرارت آتش و نور خورشید می باشند ما‌نند نارنجی زرد و قرمز، ترکیب رنگ های گرم کنار یکدیگر نشانه جسارت و سرزندگی است، و ضربان قلب افراد با دیدن این رنگ ها تندتر می شود وبا دیدن این رنگها احساس گرمای شدید می کنند.

رنگ های سرد تداعی‌گر خنکی و سرما، نظیر آب و سرما،یخ و سایه می باشند. مانند سبز، بنفش و آبی فعالیت متابولیسم بدن را کند می‌کند و در بیمارستان‌ها برای آرامش روحی افراد استفاده می‌شود.به امید اینکه از این مقاله استفاده کافی را برده باشید.